گاهی انسانها در انتخاب محل زندگی دچار مشکلات فراوانی میشوند. در دنیای معاصر بسیاری از افراد مجبور به ترک سرزمین مادری خود میشوند. پناهندگی یک از مسائل مهم و پیچیده امروز است که تاثیر مستقیم بر کودکان دارد. مردم به علت دور شدن از شرایطی مانند فقر، جنگ، بیکاری، نداشتن امنیت و برای به دست آوردن درآمد بیشتر، مسکن بهتر و آزادیهای سیاسی مهاجرت میکنند. در کارگاه نمایش رومیزی «قورباغه و غریبه» موزه ایرانک این فرصت برای کودکان مهاجر افغانستانی فراهم شد تا در فضایی آرام و امن و دور از تعصبهای نژادی و قومی لحظههای ناب همزیستی و همیاری را تجربه کنند.
ساخت عروسک کتاب «قورباغه و غریبه» توسط دانشآموزان افغانستانی
روز دوشنبه اول مرداد ماه 1403 موزه ایرانک میزبان دانشآموزان افغانستانی مرکز « علامه بلخی» پیشوای ورامین بود. دانشآموزان با وسایل دور ریز به ساخت عروسک شخصیتهای داستان کتاب «قورباغه و غریبه» پرداختند. کارگاه نمایش رومیزی «قورباغه و غریبه » با تسهلیگری آقای ابوالفضل قربانی ، مربی انیمیشن و نمایش عروسکی برگزار شد. این کارگاه بر اساس کتاب «قورباغه و غریبه» طراحی شده است. در داستان «قورباغه و غریبه» موش صحرایی از راه میرسد و چادرش را کنار جنگل برپا میکند. اردک و خوک دوست ندارند او آنجا بماند اما قورباغه از تازهوارد استقبال میکند و با شخصیت پذیرا، کنجکاو و مهرباناش به دوستانش کمک میکند تا دریابند که موش صحرایی به خاطر تفاوت و غریبه بودن نباید طرد شود بلکه میتواند دوست خوبی برای آنها باشد.
کارگاه نمایش رومیزی «قورباغه و غریبه » با تسهلیگری آقای ابوالفضل قربانی
نقش جامعه میزبان در بهبود شرایط افراد مهاجر
کشور ما دهههاست میزبان طیف گستردهای از مهاجران کشور افغانستان است اما هیچ اقدامی برای کاستن از رنج آنها انجام نداده است. متاسفانه اخیرا مدتی است جریان مهاجرهراسی و بهطور خاص افغانستیزی عرصه را بر مردم شریف این سرزمین تنگ کرده است. در جریان مهاجرت تقابل و تفاوت فرهنگ میان افرادی که مهاجرت کردهاند و جامعه میزبان اتفاق میافتد. در این میان مهاجرت به خصوص برای کودکان بسیار چالش برانگیز و استرسآور است. رفتن به کشور، محیط و مدرسه جدید برای کودکان کار سادهای نیست. آنها احساسات قویتری دارند و امکان دارد خیلی بیشتر از پدر و مادرشان احساس غربت و دلتنگی کنند و دور شدن از نزدیکان، دوستان و شهر و دیارشان فشار روانی مضاعفی به آنها وارد کرده باشد.
تفاوت فرهنگی و مهاجرت امری کاملا طبیعی شمرده میشود. افراد با فرهنگ منحصر به فرد و مجموعهای از رفتارها و کنشها وارد جامعه جدید میشوند. نهادهای فرهنگی جامعه میزبان نقش تعیین کنندهای در بهبود شرایط و انتقال فرایند فرهنگ به افراد مهاجر دارند. در این راستا موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان با شروع برنامه «با من بخوان» و تمرکز بر مناطق محروم و کودکان کار و خیابان، شناخت و به کار گیری حقوق کودک در ایران را پایهگذاری کرد. ما در موزه ایرانک به عنوان جامعه میزبان سعی بر آن داریم تا از طریق تمرین در زندگی واقعی و درک حقوق کودک از راه ادبیات با برپایی کارگاههای متنوع بر محوریت کتاب به شیوهای عملی حقوق کودک را بشناسانیم.
صبح روز دوشنبه دانشآموزان دختر و پسر مدرسه علامه بلخی با همراهی دو مربی اقا و خانم وارد موزه شدند. بعد ازینکه نظم گرفتند و دور میزها نشستند، تسهیلگر کارگاه درباره داستان کتاب صحبت کرد و شیوه ساخت عروسکها را برایشان توضیح داد.
بیشتر بخوانید: گزارشی از فعالیتهای «با من بخوان» برای کودکان مهاجر افغانستانی
کارگاه نمایش رومیزی «قورباغه و غریبه» در موزه ایرانک
در ادامه بچهها درباره داستان کتاب با هم حرف زدند و انتخاب کردند کدام شخصیت داستان را بسازند. تعامل دخترها و پسرها فضای هیجانانگیزی به وجود آورده بود. از قبل لوله دور ر یز دستمال، مقواهای رنگی، چسب، قیچی و سایر وسایل مورد نیاز را برای کودکان فراهم کرده بودیم. دخترها مقواهای صورتی و شخصیت موش و خرگوش را انتخاب کردند. پسرها مقواهای سبز و شخصیت قورباغه . مربیها و تسهیلگر کارگاه به آنهایی که بریدن مقوا و چسبیدن قطعات برایشان دشوار بود، کمک میکردند .
حضور کودکان مهاجر افغانستانی در موزه ایرانک
نزدیکی فرهنگی و تجربه دوستی در کارگاه نمایش رومیزی «قورباغه و غریبه »
این کارگاه در اتاق نمایش موزه برگزار شد . عروسکهای متنوعی در اتاق نمایش نگهداری میشود که بچهها توانستند آنها را از نزدیک ببینند . بعد از این که همه بچهها عروسکهایشان را ساختند. به نوبت با آنها به اجرای نمایش داستان کتاب پرداختند. . دخترها خجالتیتر بودند و اجرای نمایش برای آنها سختتر از پسرها بود. اما حضور در فضای تعاملی یخشان را شکست و با عروسکهایی که ساخته بودند نمایش اجرا کردند و فضایی شاد و مفرح را به وجود آوردند..
تعامل و تجربهاندوزی کودکان مهاجر افغان در موزه ایرانک
کودکان مهاجر افغانستانی از طریق همذاتپنداری با شخصیتهای داستان «قورباغه و غریبه» به طور ضمنی با حقوق نقضشده انسانی آشنا شدند . از طرفی دیگر تمام تلاشمان را کردیم تا با ایجاد فضایی صمیمی احساس دوستی و نزدیکی فرهنگی القا کنیم . همکاری موثر مربیهای این مرکز به ما در هرچه بیشتر نزدیکتر شدن به بچهها کمک کرد. بعد از پایان کارگاه بچهها از بخشهای مختلف موزه مانند اسباببازیهای دوران پهلوی و شهر فرنگ دیدن کردند . به وضوح پیدا بود از صبح و زمان ورود به موزه تا زمان خروج از موزه و نحوه تعامل با راهنمای موزه اعتماد به نفسشان بیشتر شده و احساس صمیمیت بیشتری دارند. دانشآموزان افغانستانی مرکز « علامه بلخی» پیشوای ورامین بعد از تجربه یک روز به یاد ماندنی با لبخندهایی دلنشین از ما خداحافظی کردند و به ورامین برگشتند.