مکتب‌خانه ها کتاب های درسی یکسانی نداشتند، هر مکتب دار به پسند خود کتاب‌هایی را برای آموزش برمی‌گزید. مکتب‌داران پس از آموزش الفبا به روش های نادرست، سوره های قرآن و عم جزء را به کودکان می‌آموختند. مکتب‌داران افزون بر قرآن،‌ کتاب‌های دیگری که برای کودکان جنبه آموزشی و اندرزی داشت برمی‌گزیدند و با خود به مکتب‌خانه می‌بردند. گروه نخست، کتاب‌های آموزشی بودند که پیشینه ای طولا‌نی داشتند. آثاری چون نصاب الصبیان، قابوس نامه، جامع عباسی، ابوجنان، ترسل به همراه کتاب‌هایی مانند گلستان، ‌بوستان و دیوان حافظ از سال‌های دور از کتاب‌های درسی به شمار می‌آمدند. در برخی از مکتب‌خانه‌ها، ‌مکتب‌دار از گنجینه قصه‌های مردمی‌، داستانی را برمی‌گزید و برای کودکان باز می‌گفت. شماری از قصه‌ها‌ی عامیانه پس از پیدایش چاپ سنگی در ایران به شکل کتاب منتشر شده‌اند که تا اندازه ای با سن و سال و پسند کودکان نزدیکی داشته اند. با ورود چاپ سنگی به ایران و بنیادگذاری چندین چاپخانه خصوصی، بخشی از ادبیات عامیانه که کودکان همواره از شنیدن آن بهره‌مند بودند، به شکل کتاب‌های کوچک کم ورق و ارزان قیمت به چاپ رسید و کتاب درسی مکتب‌خانه‌ها شد.