داستان‌های تاریخی زندگی فرمانروایان و بزرگان ایرانی را در دوران فرهنگ ایرانی روایت می‌کنند.بازگویی کشورگشایی‌ها، به تخت نشستن شاهان‌، نبرد با دشمنان و... بن مایه همه گیر این داستان‌ها بوده‌است‌. داستان‌ داریوش‌ بزرگ و گومات‌، نمونه‌ای از این داستان هاست که نه تنهاوضع ایران را در دورانبزرگی دودمان‌ هخامنشی بازگو می‌کند، بلکه از زبان این فرمانروایان با یکدیگر سخن می‌گوید . (تاریخ. ج۱. ص ۱۶۷)
این دسته داستان‌هایی هستند واقعی که در آنها شخصیت‌های شناخته شده تاریخی و وقایع بزرگ و مهم گذشته نقش اصلی را ایفا می‌کنند. بدیهی است که در این‌گونه داستان‌ها شخصیت‌ها و وقایع غیر حقیقی نیز زیاد به کار گرفته می‌شوند ولی چنان ماهرانه و با دقت که خواننده به تخیلی بودن آنها به ندرت پی‌می‌برد.