پیشینه و خاستگاه «سپاه بهداشت»
از اشیاء موجود، ۱ شیء پیشینه و خاستگاه «سپاه بهداشت» دارد.
قانون تشکیل سپاه بهداشت - مصوب ۲۰ بهمن ۱۳۴۲ مجلس شورای ملی و ۷ اردیبهشت ۱۳۴۳ مجلس سنا - این قانون در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۳ به توشیح محمدرضا پهلوی رسید. وزارتخانه‌های بهداری - جنگ - دارایی - فرهنگ و کشور مأمور اجرای این قانون بودند.
ماده ۱
از تاریخ تصویب این قانون به منظور تعمیم بهداشت و درمان در روستاها و مناطق روستایی کشور سپاه بهداشت مرکب از گروه پزشکی و‌گروه کمک پزشکی به شرح زیر تشکیل می‌گردد:
الف - گروه پزشکی تشکیل می‌شود از مشمولین خدمت نظام وظیفه حایز شرایط اشتغال به حرف پزشکی و بهداشتی شامل: پزشک. دندان‌پزشک. داروساز دامپزشک. مهندس بهداشت و به طور کلی کلیه مشمولین فارغ‌التحصیل رشته‌هایی که وزارت بهداری طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب‌هیأت وزیران خواهد رسید خدمات آنها را مؤثر در وظایف درمانی و بهداشتی بداند اعم از این که دوره‌های تخصصی رشته‌های مربوطه را دیده یا ندیده‌باشند.
ب - گروه کمک پزشکی افراد سپاه دانش خواهند بود و برای انجام خدمات کمک پزشکی دوره تعلیمات مخصوصی را خواهند دید.
تبصره - دامپزشکان مشمول این قانون که مورد احتیاج وزارت بهداری نباشند پس از اخذ تعلیمات نظامی در اختیار وزارت کشاورزی گذارده‌خواهند شد.
ماده ۲
گروه پزشکی و گروه کمک پزشکی طبق آیین‌نامه‌ای که از طرف وزارتخانه‌های بهداری. جنگ و فرهنگ تدوین خواهد شد آموزش نظامی و تعلیمات فنی را در مراکز آموزش ارتش خواهند دید و درجات مربوطه پس از پایان آموزش و موفقیت به آنان اعطا خواهد شد.
ماده ۳
اعطای هر گونه پروانه اشتغال به کار و گواهی تخصصی و همچنین اجازه خروج از کشور جهت طی دوره‌های تخصصی و یا تکمیل‌اطلاعات علمی برای مشمولین گروه پزشکی موکول به طی خدمت وظیفه در دوره گروه پزشکی خواهد بود مگر با کسب معافیت مشروط که شرایط آن‌ضمن آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
ماده ۴
هزینه‌های مربوط به اجرای این قانون به شرح زیر تأمین خواهد شد:
الف - دوره آموزشی:
۱ - حقوق و مزایای کادر آموزشی نظامی از بودجه وزارت جنگ تأمین می‌گردد.
۲ - مراکز آموزشی نظامی مورد نیاز گروه پزشکی از طرف وزارت جنگ تأمین و برای دوره آموزشی در اختیار وزارت بهداری گذارده می‌شود و‌چنانچه آماده برای استفاده نباشد وزارت بهداری هزینه مجهز نمودن آن مراکز و مخارج دوره آموزشی گروه پزشکی را از اعتبارات عمرانی کشور تأمین و‌در اختیار وزارت جنگ خواهد گذاشت.
ب - پس از پایان مدت آموزش نظامی کلیه حقوق و مزایای افراد گروه پزشکی و هر نوع هزینه دیگر مربوط به آنان از قبیل وسایل نقلیه - لوازم فنی- دارو و غیره از اعتبارات عمرانی کشور که در اختیار وزارت بهداری گذارده خواهد شد تأمین و پرداخت می‌شود.
ماده ۵
خدمت افراد سپاه بهداشت در تمام مدت خدمت به منزله خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی و جزو خدمت زیر پرچم محسوب‌می‌شود نامبردگان از لحاظ انضباطی و کیفری تابع قوانین و مقررات ارتش راجع به افسران و درجه‌داران و دانشجویان و دانش‌آموزان وظیفه بوده و از‌لحاظ انجام خدمات بهداشتی تابع قوانین و مقررات وزارت بهداری خواهند بود.
ماده ۶
وزارتخانه‌ها و سایر مؤسسات دولتی مکلفند در صورت تساوی شرایط در درجه اول احتیاجات استخدامی خود را از بین اشخاصی که در سپاه بهداشت خدمت کرده باشند تأمین نمایند.
ماده ۷
وزارت بهداری مکلف است آیین‌نامه اجرایی این قانون را تهیه نموده و پس از موافقت وزارتخانه‌های جنگ و کشور و فرهنگ و تصویب‌هیأت وزیران به موقع اجرا به گذارد.
ماده ۸
وزارتخانه‌های بهداری - جنگ - دارایی - فرهنگ و کشور مأمور اجرای این قانون هستند .
منبع:
